Vergi borçları yeniden düzenlenmeli

Ana Sayfa » Haberler » Halka Açık Ortaklıklarda Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı

Halka Açık Ortaklıklarda Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı

 
 
Halka Açık Ortaklıklarda Örtülü Kazanç Aktarımı Yasağı

Sermaye Piyasası Kanunu’nun temel amacı sermaye piyasasının güvenilir ve etkin bir şekilde işlemesini sağlamak ve yatırımcıların hak ve menfaatlerini korumak. Kanun, bu kapsamda yatırımcıları özellikle hâkim ortak(lar) karşısında korumak adına halka açık şirketlere ilişkin birçok düzenleme öngörüyor. Bu düzenlemelerden biri de örtülü kazanç aktarımı yasağı.

Örtülü kazanç aktarımı yasağı, halka açık şirketin kaynaklarının şirket menfaatlerine aykırı bir şekilde kullanılarak, şirketin mal varlığının ya da kârının azaltılmasının ya da artmasının engellenmesinin önüne geçiyor. Ancak, bu yasak halka açık şirketin yalnızca “ilişkili kişiler” ile yaptığı işlemler bakımından uygulanıyor. Peki, ilişkili kişi kimdir?

Kanun, ilişkili kişiyi “halka açık ortaklığın, yönetim, denetim veya sermaye bakımından doğrudan veya dolaylı olarak ilişkide bulunduğu gerçek veya tüzel kişiler” olarak tanımlıyor. Genel bir ifadeyle bu tanım, hâkim ortağın halka açık şirketteki kontrol gücünü kullanarak şirket kaynaklarını bir diğer bağlı şirketine aktarmasını engelliyor. Burada dikkat edilmesi gereken nokta, örtülü kazanç aktarımı şirketin iştiraki ya da bağlı ortaklığı tarafından gerçekleştirildiği takdirde de yasak ihlal edilmiş oluyor. Kanun, emsallerine uygunluk, piyasa teamülleri, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine aykırı farklı fiyat, ücret, bedel veya şartlar içeren anlaşmaları veya ticari uygulamaları; işlem hacmi üretmeye yönelik işlemleri örtülü işlem olarak değerlendiriyor. Dolayısıyla, bu nitelikleri barındıran ve halka açık şirketin mal varlığının ya da kârının azalmasına ya da artmasının engellenmesine neden olacak alım-satım, imalat, inşaat, kira, danışmanlık sözleşmeleri, varlık veya hakların satışı ya da lisanslanması konularını içeren ve ilişkili kişilerle yapılan özel hukuk işlemlerinin yasak kapsamına girdiğini söyleyebiliriz.

Tabi yasak kapsamı bununla sınırlı değil: Halka açık şirketin basiretli ve dürüst bir tacir olarak veya piyasa teamülleri uyarınca kârını ya da malvarlığını korumak veya artırmak için yapması beklenen faaliyetleri yerine getirmeyerek, ilişkili kişilerin kârlarının ya da malvarlıklarının artmasını sağlaması da yine örtülü kazanç aktarımı kapsamında kabul ediliyor. Altını çizmek gerekirse, örtülü kazanç aktarımı yasağının ihlali için şirketin aktif bir işlemi şart değil; şirketin pasif kalarak bir eylemi veya işlemi yerine getirmekten kaçınması da yasağın ihlal edilmesine sebep oluyor.

Örtülü kazanç aktarımı yasağının amacı, halka açık şirketin ilişkili tarafl arı ile yapacağı tüm ticari ilişkileri ortadan kaldırmak ya da engellemek değil, yalnızca şirket kaynaklarının kullanımını belirli objektif sınırlamalara tabi kılmak. Dolayısıyla, Sermaye Piyasası Kanunu şirketin bu işlemleri yerine getirirken bazı prensiplere uygun davranması koşulunu arıyor. Peki halka açık şirketin ilişkili tarafl arı ile yaptığı işlemlerde takip etmesi gereken emsallere uygunluk/piyasa teamülü prensibi nedir? Bu ilke esasen ilişkili tarafl arla yapılan işlemde uygulanan fiyat ve bedelin, tarafl ar arasında böyle bir ilişki bulunmasaydı veya şirket bu işlemi üçüncü bir kişiyle yapsaydı uygulanacak olan fiyat ve bedele uygun olmasını ifade ediyor. Bir diğer ifadeyle, söz konusu fiyat veya bedelin tarafl ar arasındaki ilişkinin mal veya hizmet fiyatlandırmasına herhangi bir etkisi bulunmamalı. Ayrıca şirketin yapılan işlemin emsallerine, piyasa teamüllerine, ticari hayatın basiret ve dürüstlük ilkelerine uygun şartlarda gerçekleştirdiğini belgelemesi ve bu bilgi ve belgeleri (örneğin işlemin piyasa koşulları ile karşılaştırıldığı bir rapor, işlemin tarafl arının birbirleriyle olan ilişkilerini ve fiyatlandırmaya esas alınan verileri içeren değerleme vb.), en az sekiz yıl süre ile saklaması da bekleniyor.

Sermaye Piyasası Kurulu, halka açık şirketin örtülü kazanç aktarımı gerçekleştirdiğini tespit ettiği takdirde şirketin belli bir süre içinde kazanç aktarımı yaptığı kişilerden, aktarılan tutarın kanuni faizi ile birlikte iadesini talep edebiliyor. Kanunda örtülü kazanç aktarım yasağının ihlaline ilişkin düzenlemeler bununla da bitmiyor. Sermaye Piyasası Kurulu, işlemin iptalini, butlan veya yokluğunun tespitini mahkemeden talep edebiliyor, mahkemeye yoluyla bu işlemlerde sorumluluğu bulunanların imza yetkilerini kaldırabiliyor, haklarında suç duyurusunda bulunabiliyor ve bu kişileri görevden alabiliyor. Kanuna göre söz konusu ihlal, güveni kötüye kullanma suçunun da nitelikli halini oluşturuyor ve ilgililere hapis cezası verilmesini gerektiriyor.

Görüleceği üzere, örtülü kazanç aktarımı yasağının ihlal edilmesinin sonuçları oldukça ağır. Bu nedenle, halka açık şirketlerin ilişkili tarafl arı ile yapacakları özel hukuk işlemlerinde işlem yapısını detaylı olarak değerlendirmeleri ve Sermaye Piyasası Kanunu’nun aradığı koşulları yerine getirmeleri büyük önem taşıyor.

 Dünya

İlgili Haberler
left
right
 
6 Ocak 2017 Cuma 11:10
Okunma: 3962
 
(0 Yorum Yapıldı)Yorumlar
<p>Henüz kimse yorum yapmamış, ilk yorum yapan siz olun.</p>
 
Bu Kategorideki Diğer Haberler
Yazarlar
Yazarlar RSS Beslemesi
 
 
 
Tarihte Bugün
1381 - Wat Tyler öncülüğündeki köylü isyancılar Londra'yı basarak hükümet binalarını ateşe verdi, hapishaneleri boşalttı ve zenginlerle yargıçların kafalarını uçurdu.
1550 - Mimar Sinan'ın eseri Süleymaniye Camii'nin temeli atıldı.
1859 - Erzurum'daki şiddetli depremde, kentin yarısından fazlası hasar gördü ve 3 bin kişi öldü.
1872 - Namık Kemal, İbret Gazetesi'ni yayımladı. Bu fikir gazetesi, 27 gün sonra kapatıldı.
1878 - Berlin Kongresi toplandı.
1891 - İstanbul Arkeoloji Müzesi ziyarete açıldı.
1921 - Mustafa Kemal, Ankara'ya gelen Fransa Temsilcisi Franklin Bouillion ile görüştü.
1928 - Türkiye Cumhuriyeti ile Düyunu Umumiye (Osmanlı borçları) alacaklıları arasında sözleşme imzalandı.
1946 - Üniversitelere özerklik veren 4936 sayılı kanun kabul edildi.
1952 - Fikir İşçileri Kanunu kabul edildi.
1961 - Federal Almanya'ya işçi gönderilmesinin esaslarını düzenleyen protokol imzalandı. İlk işçi kafilesi, 24 Haziran'da trenle yola çıktı.
1963 - 1459 Harp Okulu öğrencisinin yargılanmasına başlandı.
1969 - Irak hava kuvvetlerine ait iki jet uçağı yanlışlıkla Hakkari'yi bombaladı.
1971 - Kültür Bakanlığı kuruldu. Bakanlığa Talat Halman atandı.
1991 - Türkiye ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti arasında pasaport uygulaması kaldırıldı.
1993 - Süleyman Demirel'in cumhurbaşkanı seçilmesiyle boşalan DYP genel başkanlığına Tansu Çiller seçildi.
1993 - Kim Campell, Kanada'nın ilk kadın başbakanı seçildi.
1996 - Küba Devlet Başkanı Fidel Castro, Habitat II. Kent Zirvesi'ne katılmak üzere İstanbul'a geldi.
2000 - Papa II. Jean Paul'e suikast girişiminden İtalya'da cezaevinde yatan Mehmet Ali Ağca, Türkiye'ye iade edildi.
2002 - Afganistan'da geleneksel Meclis "Loya Jirga" toplanarak, geçici hükümet başkanı olarak Hamid Karzai'yi seçti.
2006 - MacGyver adlı Amerikan dizisinin 6. sezon DVD'si çıktı.
2009 - İran Cumhurbaşkanlığı seçim sonuçları açıklandı. Seçimi Mahmud Ahmedinejad kazandı. Sonuçlar açıklanır açıklanmaz ülkede protesto gösterileri başladı. Kısa süre sonra isyana dönüştü.
 
Namaz Vakitleri
 
  • İmsak04:59
  • Güneş06:41
  • Öğlen13:09
  • İkindi16:36
  • Akşam19:15
  • Yatsı20:43
 
 
Anket
Denetim Hakkında Meslektaş ne kadar bilgili?
Çok Bilgili
Az Bilgili
Hiç bir fikri yok
 
 
Lig Puan Durumu
 
Takımlar
O
G
B
M
P
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
15
16
17
18
 
Şampiyonlar Ligi
 
UEFA Avrupa Ligi
 
Alt Lig
 
İktisadi Haber Ajansı Çözüm Ortağı
 
Arşiv
 
Süper Loto
31.10.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu062224283446
 
On Numara
04.11.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu01102527293839404347484950515262646874757778
 
Sayısal Loto
02.11.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu062931324445
 
Şans Topu
30.10.2019 Tarihli Çekiliş Sonucu011030323403
 
Gazete Manşetleri
 
 
Kurumsal

İçerik

Denetim Gündemi

Denetim Haberleri

Teknoloji