Genişletilmiş Bağımsız Denetim Raporları İle Denetim Daha Şeffaf Ve Anlaşılır Olacak!

Türk Ticaret Kanunu (TTK) 88’inci maddede; “(1) 64 ilâ 88’inci madde hükümlerine tabi gerçek ve tüzel kişiler finansal tablolarını düzenlerken, Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) tarafından yayımlanan, Türkiye Muhasebe Standartları’na, kavramsal çerçevede yer alan muhasebe ilkelerine ve bunların ayrılmaz parçası olan yorumlara uymak ve bunları uygulamak zorundadır. Bu düzenlemeler, uygulamada birliği sağlamak ve finansal tablolara milletlerarası pazarlarda geçerlilik kazandırmak amacıyla, uluslararası standartlara uyumlu olacak şekilde, yalnız Kamu Gözetimi, Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu tarafından belirlenir ve yayımlanır.” 

TTK. 397’nci maddede; “(1) dördüncü fıkra uyarınca denetime tabi olan anonim şirketlerin ve şirketler topluluğunun finansal tabloları denetçi tarafından, KGK yayımlanan uluslararası denetim standartlarıyla uyumlu Türkiye Denetim Standartları’na göre denetlenir. Yönetim kurulunun yıllık faaliyet raporu içinde yer alan finansal bilgilerin, denetlenen finansal tablolar ile tutarlı olup olmadığı ve gerçeği yansıtıp yansıtmadığı da denetim kapsamı içindedir.”

Bu çerçevede, Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu (KGK) Bağımsız Denetim Standartları’ndan (BDS) 260 Üst Yönetimden Sorumlu Olanlarla Kurulacak İletişim, BDS 570 İşletmenin Sürekliliği, UDS 700 Finansal Tablolara İlişkin Görüş Oluşturma ve Raporlama, BDS 701 Kilit Denetim Konularının Bağımsız Denetim Raporu’nda açıklanması, BDS 705 Bağımsız Denetçi Raporunda Olumlu Görüş Dışında Bir Görüş Verilmesi, BDS 706 Bağımsız Denetçi Raporu’nda Yer Alan Dikkat Çekilen Hususlar ve Diğer Hususlar, BDS 710 Karşılaştırmalı Bilgiler Önceki Döneme Ait Karşılık Gelen Bilgiler ve Karşılaştırmalı Finansal Tablolar standartlarına ait taslakları kurumun websitesinde görüşe açmıştır.

Taslak standartların taslak açıklamalarından özellikle aşağıdaki kişilerin ve hususların etkilendiği düşünülmektedir:

• Denetim görüşünün genişletilmesi uygulanması ile ilgili birincil sorumluluk denetçilerin diğer paydaşların, denetim komitesi üyelerini ve yatırımcıları etkilemektedir,

• Denetçiler halka açık şirketlerin denetiminde, üzerinde en çok odaklandıkları alanları, bu konuların nasıl ele alındığı ve bu alanlarda hangi denetim prosedürlerini kullandıklarını açıklamaları,

• Denetçinin ve şirket yönetiminin denetlenen finansal tablolar ile ilgili sorumlulukları daha şeffaf bir şekilde beyan etmeleri, Denetim görüşünün genişletilmesi durumunda aşağıdaki kişilerin etkileneceği hususlar:

• Denetçinin belli bir konudaki açıklamaları, şirketin aynı konudaki açıklamalarından daha kapsamlı olabilir,

• Denetim komitesi üyeleri finansal tablolar dipnot ve faaliyet raporu açıklamalarında güncelleme gerekip gerekmediği hususunda, denetim raporunun yayımlanmasından önce denetim ekibi ile daha fazla ve açık iletişimde bulunması gerekecektir. Aksi takdirde denetim raporunda belli bir konularda yapılan açıklamalar, şirketin aynı konudaki açıklamalarından daha kapsamlı olabilir,

• Yatırımcılar, şirketlerin bireysel veya birden fazla şirketin performansını değerlendirirken aynı zamanda denetimin kalitesini değerlendirebilecektir.

Kilit denetim konularının açıklanmalarını şu şekilde özetleyebiliriz.

• Taslak standartların uygulamaya başlanması ile denetçilerin denetim sırasında en fazla kaygı duydukları ve odaklandıkları kilit konular, bu konuların nasıl ele alındığı ve bu konular ile ilgili denetçinin muhakemesine ilişkin açıklamaların vurgulamaları gerekmektedir.

• Kilit denetim konusu açıklamaları gerçeğe dayanan, şirkete özel, kısa, teknik, mesleki terimlerden uzak ve konunun nasıl ele alındığının anlaşılabilir olması, özelliklerde olmalıdır:

Mevzuattan kaynaklanan diğer yükümlülüklere ilişkin açıklamalar ise, şunlardır;
Denetçi, (TTK’nın 398/4 maddesin uyarınca şirketin riskin erken saptanması sistemi ve denetim komitesinin uygulamalarına ilişkin yönetim kuruluna sunulan raporun başlığı, tarih ve sayısının belirtilmesi, Şirketin defter tutma düzeni ve finansal tabloların kanun ile esas sözleşmenin finansal raporlamaya ilişkin hükümlerine uygun olup olmadığına ilişkin denetçi tarafından yapılan değerlendirme, Yönetim Kurulunun denetçi tarafından denetim kapsamında istenen açıklamaları yapıp yapmadığı ve talep edilen belgeleri verip vermediği hususlarına ilişkin değerlendirmeler, Varsa mevzuat tarafından ayrı bir şekilde raporlanması öngörülen diğer yükümlülüklere ilişkin denetçi açıklamaları.

Yıllardır bireysel ve kurumsal yatırımcılar denetçi raporlarından olumlu/olumsuz görüş bildirmekten daha fazlasını denetçilerin sorumlulukları, denetimin en önemli konuları ve denetçinin bu konuları nasıl ele aldığı konusunda daha fazla şeffaflık bekliyorlardı.
Yeni Uluslararası Denetim Standartları (UDS) ve değişiklikler Aralık 2016 dönem sonu finansal tablolarından itibaren geçerli olacaktır.

Bağımsız denetim finansal bilginin kalitesini ve ona duyulan güvenin artırılmasını sağlayan en önemli araçlardan birisidir. Denetçinin bu hizmeti yüksek kalitede yerine getirmesi finansal raporlama sürecinde yer alan tüm taraflarla (yönetim, üst yönetimden sorumlu olanlar, düzenleyici kurumlar, finansal tablo kullanıcılarıyla) sağlam, karşılıklı etkin bir iletişim kurmasına bağlıdır. Yeni genişletilmiş denetim raporu bu amaçlara katkı yapacaktır.

Dünya